ධර්මාවබෝධයට පමා නොවෙමු
සදහම් ලිපිය
මේ මනුස්ස ජීවිතය අපිට අතිශයින් ම කලාතුරකින් ලැබුන දෙයක්. ඉතා ටික කලයි අපි මේ ලෝකයේ ජීවත් වෙන්නේ. මේ පුංචි කාලය තුල අපි බුදුරජාණන් වහන්සේ විසින් ලොවට පෙන්වා දුන් චතුරාර්ය සත්‍යය ධර්මය අවබෝධ කිරීමේ වැදගත්කම තේරුම් අරගෙන ඒ ධර්මය අවබෝධ කළොත් මේ ජීවිතය ඉතා වටිනා දෙයක් බවට පත් කරගන්ට පුළුවන්.
ඒ සඳහා මේ ජීවිතය කෙටි කලයි තියෙන්නේ කියලා අපි කල්පනා කළ යුතුයි. නමුත් සාමාන්‍ය ලෝකයේ කටයුතු කරද්දී, මේ ජීවිතය ටික කලයි තියෙන්නේ කියලා අපට තේරෙන්නේ නෑ. අපට හිතෙන්නේ, ‘මේ ජීවිතය බොහෝ කලක් තියෙනවා, අපි දීර්ඝ කලක් ජීවත් වෙනවා’ කියලයි. නමුත් අපි බුදුරජාණන් වහන්සේ කියා දුන් විදියට ජීවිතය ගැන කල්පනා කළොත් තේරුම් ගන්ට පුළුවන් ‘අපි මේ ලෝකයේ ගත කරන්නේ ටික කලයි’ කියලා. මනුස්සයෙක් විදියට අපි ඉපදුනේ කලාතුරකින්. මේ ලෝකයේ වාසය කරන්නෙත් ඉතා ම කෙටි කාලයයි. මේ කාලය ගෙවුනාට පස්සේ, චතුරාර්ය සත්‍යය අවබෝධ කරලා නැත්නම් අපිට ඉතා ම දුක් සහිත ලෝකයක ඉපදෙන්ට තියෙන ඉඩකඩ වැඩියි.
යමෙක් චතුරාර්ය සත්‍යය ධර්මය අවබෝධ නොකළොත් එයාගේ ජීවිතේට සැබෑ පිළිසරණක්, සැබෑ ආරක්‍ෂාවක් තියෙනවා කියලා කාටවත් කියන්ට පුළුවන්කමක් නෑ. ආර්ය සත්‍යය අවබෝධ නොකළ කෙනා අනාරක්‍ෂිත තැනක ම යි වාසය කරන්නේ. කුමක් ද ඒ අනාරක්‍ෂිත බව? සුගතියක ටික කලක් ජීවත් වෙලා, දීර්ඝ කලක් දුගතියක වාසය කරන්ට එයාට සිද්ධ වෙනවා. මේක මනුස්සයින්ට විතරක් නෙවෙයි, දෙවියන්ට විතරක් නෙවෙයි, සියලු දෙනාට අත්වන ඉතා ම දුක් සහිත ඉරණමක්. ආර්ය සත්‍යය අවබෝධ නොකළ කෙනාට අත්වන ඉරණම ඉතා ම ශෝක ජනකයි. ඉතා ම දුක් සහිතයි.
ප්‍රේත ලෝකයේ විඳින්ට තිබෙන දුක් ගැන භාග්‍යවතුන් වහන්සේ අපට කියා දෙනවා. ඒ වගේ ම තිරිසන් ලෝකයේ ඉපදුණොත්, නිරයේ ඉපදුණොත් විඳින්ට සිද්ධ වෙන දුක් ගැන විවිධාකාරයෙන් කියා දෙනවා. අපි ඒ ධර්මය ඉගෙනගෙන තිරිසන් ලෝකයේ, ප්‍රේත ලෝකයේ, නිරයේ විඳින දුක් ගැන තේරුම් ගත්තොත්, එබඳු දුක් සහිත ජීවිතයකට අපි කවුරුත් කැමති වෙන්නේ නෑ . ඒ නිසා මේ ලෝකය ගැන හොඳ වැටහීමක් ඇති කරගන්ට නම් බුදුරජාණන් වහන්සේ කියා දුන් ධර්මය ම අහලා, ඉගෙනගෙන ඒ ධර්මය ම නුවණින් කල්පනා කරන්ට ඕන. ඔහුට සසරේ තිබෙන දුක් ස්වභාවය, බියජනක ස්වභාවය පිළිබදව වැටහීමක් ඇති වෙනවා.
මනුස්සයෙක් විදියට මෙලොව වාසය කරන කෙනා, ටික කලක් වාසය කරලා මියගියාට පස්සේ තිරිසන් සත්වයෙක් වෙලා ඉපදෙන්ට වෙනවා නම්, ප්‍රේතයෙක් වෙලා ඉපදෙන්ට වෙනවා නම්, නිරයේ ඉපදෙන්ට වෙනවා නම්, ඒක කොතරම් දුක්ජනක, ශෝක ජනක සිද්ධියක් ද? කොතරම් බියජනක සිද්ධියක් ද? අපේ ජීවිත වලට ඒ ශෝකජනක, බියජනක ඉරණම අත් කරගන්ට කැමති වෙන්ට හොඳ නෑ. මේ සසරේ දුක් ස්වභාවය ගැන අකමැත්තක්, බියක් උපදවා ගන්ට ඕනෑ.
ඒ නිසා මිනිස් ලොව ඉපදුන, යමක් කල්පනා කරලා තේරුම් ගන්ට පුළුවන් ජීවිතයක් උරුමවෙලා තියෙන අපි කවුරුත්, අපගේ ජීවිතේ පිරිහෙන්නේ නැති ස්වභාවයට පත් කරගන්ට නම් බුදුරජාණන් වහන්සේ මහා කරුණාවෙන් අපට කියා දුන් මේ උතුම් චතුරාර්ය සත්‍යය ධර්මය ඉගෙනගන්ට ඕනෑ. ඒ ධර්මය නුවණින් විමසා තේරුම් ගන්ට ඕනෑ. බුදුරජාණන් වහන්සේගේ ධර්මයෙන් පරිබාහිර කුමන දේ ඉගෙන ගත්තත්, කුමන දේ හැදෑරුවත්, කුමන දේ අපි පරිහරණය කළත්, එයින් අපට සසර ගමනේ තිබෙන දුක් ස්වභාවයෙන්, බියජනක ස්වභවයෙන් නිදහස් වෙන්ට පුළුවන්කමක් ලැබෙන්නේ නෑ.
අපිට සාමාන්‍ය ජීවිතයේ යම් සැපක් සොම්නසක් ලබා ගන්ට, ධර්මයෙන් පරිබාහිර වූ දෙයින් පුළුවන්. නමුත් ධර්මයෙන් පරිබාහිර දේ ඇසුරු කළාට, ධර්මයෙන් පරිබාහිර වූ දේ ඉගෙනගත්තාට, එයින් සසර දුක ගැන ඉගෙනගන්ට ලැබෙන්නේ නෑ. සසර දුකෙන් නිදහස් වෙන්ට ලැබෙන්නෙත් නෑ. සසර දුකෙන් නිදහස් වෙන්ට උදව් වෙන්නේ ආර්ය සත්‍යය අහලා ඉගෙනගත්තොත් පමණයි. මේ ලෝකයේ වාසය කිරීම පිණිස, සාමාන්‍ය ජීවිතයක් ගතකිරීම පිණිස වුවමනා කරන විෂයන් කුමක් ඉගෙනගත්තත් කමක් නෑ. ඒවා ඉගෙන ගනිමින් මේ ජීවිතේ සුවපහසුව ඇති කරගන්ට ඕන. පේෂ කර්මාන්තය, ගෘහ නිර්මාණය, වෛද්‍ය ශාස්ත‍්‍රය, ඉංජිනේරු ශාස්ත‍්‍රය, ගොවිතැන ආදිය ඉගෙනගන්ට ඕන. අපට මේ ජීවිතයේ සුවපහසුවක් ඇති කරගන්ට එයින් හැකියාවක් ලැබෙනවා. අන් අයට සුවපහසුවක් ඇතිකරලා දෙන්ටත් එයින් පුළුවන්කම තිබෙනවා.
නමුත් මේ ලෝකේ සාමාන්‍ය විෂයන් වලින් අපට ලැබෙන දැනුමෙන්, ඊලඟ ජීවිතය සැපවත් කරගන්ට උපකාරයක් ලැබෙන්නේ නෑ. මේ ජීවිතේ යම් පමණකින් සැපවත් කරගත්තත්, පරිපූර්ණ වශයෙන් සැපවත් කරගන්ට එයින් පුළුවන්කමක් නෑ. යම් කෙනෙකුට පරිපූර්ණ වශයෙන් මේ ජීවිතය සැපවත් කරගන්ටත්, මතු ජීවිතය සැපවත් කරගන්ටත් පුළුවන්කම ලැබෙන්නේ බුදුරජාණන් වහන්සේගේ ධර්මය ඉගෙන ගැනීමෙන් පමණයි. ඒ නිසා ආර්ය සත්‍යය ප‍්‍රකාශිත ධර්මය ඉගෙනගන්ට වැයම් කරන්න. ආර්ය සත්‍යය අවබෝධ කරගන්ට වෑයම් කරන්න. එයාට මේ ජීවිතය පරිපූර්ණ වශයෙන් සැපවත් කරගන්ට පුළුවන්කම තිබෙනවා. මේ ජීවිතය ධර්මය තුලින් සැපවත් කර ගත්තොත්, එයා ඊලඟ ජීවිතය දුකට වැටෙන්නේ නැති විදියට දියුණු කරගත්ත කෙනෙක් බවට පත්වෙනවා.
මිනිස් ලෝකයේ හෝ දිව්‍ය ලෝකයෙන් තොරව, තිරිසන් ලෝකයේ, ප්‍රේත ලෝකයේ, නිරයේ යමෙක් ඉපදුණොත් ඒ ලෝකවලින් සැපක් නම් විඳින්ට ලැබෙන්නේ නෑ. සැපසේ වාසය කිරීමක් ලබන්ට බෑ. ඉතා ම කර්කෂ වූ දුක් පීඩා තමයි ලබන්ට තියෙන්නේ. ඒ නිසා මනුස්සයින් විදියට ඉපදුන අපි කවුරුත් මේ ස්වභාවයන් තේරුම් ගත යුතුයි. සැපසේ වාසය කරන්ට කැමති අය විදියට නොයෙකුත් විෂයන් ඉගෙනගන්න අතර ම, මේ ජීවිතයත් මතු ජීවිතයත් සාර්ථක කරගන්ට උපකාර වන භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ ධර්මය ඉගෙනගැනීම පිණිස, වැඩි කැමැත්තක්, වැඩි උනන්දුවක්, ප‍්‍රමුඛත්වයක් දී කටයුතු කළ යුතුයි.
මේ මනුස්ස ජීවිතය තාවකාලිකයි. තාවකාලික ජීවිතය පෝෂණය කරන්ට පමණක් යමෙක් උත්සාහ කරනවා නම්, තාවකාලික ජීවිතය සැපවත් කරන්ට පමණක් යමෙක් කල්පනා කරනවා නම්, එයා හොඳ දැනුමක් සහිතව කටයුතු කරන කෙනෙක් නෙවෙයි. මේ තාවකාලික ජීවිතය ගැන පමණක් කල්පනා කරන කෙනා, සසර දුක අඳුනාගන්ට දක්‍ෂ වෙන්නේ නෑ. සසරේ තියෙන බියජනක ස්වභාවය ගැන අඳුනාගන්ට පුළුවන් කමක් ලැබෙන්නේ නෑ. ඒ නිසා අපි මේ තාවකාලික ලෝකයක කෙටි කාලයක් ගත කරන අය විදියට, මේ කෙටි කාලය තුල දී ඉතා ම උනන්දුවෙන්, ඉතා ම වුවමනාවකින් වෑයම් කරන්ට ඕනෑ, සසරේ දීර්ඝ කාලයක් දුක් නොවිඳින ආකාරයට ජීවිතය දියුණු කරගන්ට. ඒ විදියට ජීවිතේ දියුණු කරගන්ට පුළුවන්කම ලැබෙන්නේ ආර්ය සත්‍යය අවබෝධ කළොත් පමණයි.
ආර්ය සත්‍යය අවබෝධ කරන්ට වෑයම් නොකරන කෙනාට, මේ ජීවිතයේ ලාමක දෙයින් සතුටු වෙලා, ඒ සතුටෙන් මත්වෙලා මේ කෙටි කාලය අවසන් කරලා, මළාට පස්සේ දීර්ඝ කාලයක් දුක් සහිත ලෝකයක ඉපදෙන්ට සිද්ධ වෙනවා. හොඳට කල්පනා කරලා බලන්න, අපි මළාට පස්සේ තිරිසන් ලෝකයක ඉපදෙන්ට සිද්ධ වෙනවා නම්, මේ මනුස්ස ලෝකයේ අපි වින්ද සැපෙන් ඇති ඵලය මොකක්ද? මළාට පස්සේ ප්‍රේත ලෝකයේ ඉපදෙන්ට සිද්ධ වෙනවා නම්, මේ මනුස්ස ලෝකයේ වින්ද සැපෙන් ඇති ඵලය මොකක්ද? අපි මළාට පස්සේ දීර්ඝ කාලයකට නිරයේ ඉපදෙන්ට සිද්ධ වෙනවා නම්, මේ මනුස්ස ලෝකයේ අපි වින්ද සැපෙන් ඇති ප‍්‍රයෝජනය මොකක්ද? ඒ නිසා අපි මනුස්ස ලෝකයේ සැප විඳිය යුත්තේ ඊලඟ ජීවිතය සැපවත් කරගන්ට උපකාර වෙන විදියටයි. ඊලඟ ජීවිතය දුකට පත්වෙනවා නම්, මේ ජීවිතයේ දී වින්ද සැප අර්ථ සහිත වෙන්නේ නෑ.
චතුරාර්ය සත්‍යය ධර්මය අවබෝධ කරන කෙනා මේ ජීවිතය පරිපූර්ණ වශයෙන් සැපවත් දෙයක් බවට පත් කරගන්නවා. දුකෙන්, කනස්සල්ලෙන්, පීඩාවෙන් වාසය කරන කෙනෙක් වෙන්නේ නෑ. බුදුරජාණන් වහන්සේගේ ශ‍්‍රාවකයා ප‍්‍රීති ප‍්‍රමෝදයෙන් වාසය කරන කෙනෙක්. සංසිඳුන සිතින්, නැවුම් සිතින් වාසය කරන කෙනෙක්. කිළිටි රහිත වු සිතින් වාසය කරන කෙනෙක්. යමෙක් සතුටින් වාසය කරනවා නම්, අඬන්නේ වැළපෙන්නේ නැතිව වාසය කරනවා නම්, භය ශෝකය බැහැර කරලා නිර්භයව වාසය කරනවා නම්, සැක සංකා බැහැර කරලා නිසැකව වාසය කරනවා නම්, ඉතාම සතුටින් සොම්නසින් වාසය කරනවා නම්, ඒ ආර්ය සත්‍යය අවබෝධ කළ බුදුරජාණන් වහන්සේගේ ශ‍්‍රාවක පිරිසයි.
බලන්න චතුරාර්ය සත්‍යය ධර්මය අවබෝධ කිරීම මනුස්සයෙකුට කොතරම් ම ප‍්‍රතිලාභ සහිත, කොතරම් ම ආශිර්වාදය පිණිස පවතින දෙයක් ද කියලා. ඒ නිසා අපි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මහා කරුණාවෙන් දේශනා කළ ආර්ය සත්‍යය ධර්මය ඉගෙනගෙන, අවබෝධ කරගන්ට මහත් වූ කැමැත්තක් උපදවාගන්ට ඕනෑ.
භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වදාළ ධර්මය පුරුදු කරනවා කියලා, සාමාන්‍ය ජීවිතය ගතකිරීමට ඉගෙනගන්නා දේවල් අත්හරින්ට ඕන නෑ. ඒවත් අපට ඉගෙනගන්ට පුළුවන්කම තියෙනවා. සාමාන්‍ය ජීවිතය ගතකිරීමට අවශ්‍ය දැනුම ඇති කරගනිමින් ම තමයි අපි ආර්ය සත්‍යය අවබෝධයට උවමනා කරන ධර්මය ඉගෙනගත යුත්තේ. ඒ විදියට ධර්මය ඉගෙනගන්ට යමෙක් උනන්දු වුණොත් එයාගේ සාමාන්‍ය ජීවිතය ගැටලුවක් බවට පත්වෙන්නේ නෑ. එදිනෙදා ගෙදර දොරේ කටයුතු එයාට ගැටලුවක් වෙන්නේ නෑ. රාජකාරි කරන තැන කටයුතු එයාට ගැටලුවක් වෙන්නේ නෑ. ගෙදර දොරේ කටයුතු කරමින් ම, රාජකාරි කටයුතු කරමින් ම, තමාගේ ජීවිතය සාර්ථක කරගන්ට, භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ ධර්මය අවබෝධ කරගන්ට පුළුවන්කම තිබෙනවා.
මේ විදියට අපේ ජීවිතය සමබර කරගන්ට කල්පනා කළ යුතුයි. සාමාන්‍ය ලෝකයේ කටයුතු කරන්ට අවශ්‍ය දේ ඉගෙනගන්නා අතර ම, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වදාළ ධර්මය හොඳින් ඉගෙනගත්තොත් අපි සාර්ථක කෙනෙක් බවට පත්වෙලා. ලෝකයටත් උපකාර සහිත කෙනෙක් බවට පත්වෙන්ට පුළුවන්. මේ විදියට ලෝකයට සැබෑ ම යහපතක් සලසා දෙන්ට අපට පුළුවන්කම ලැබෙන්නේ චතුරාර්ය සත්‍යය හොඳින් ඉගෙනගෙන, ඒ ධර්මය අවබෝධ කරගැනීමෙන්.
අපි ඔබට සෙත් පතනවා, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ දෙවියන්, මිනිසුන් කෙරෙහි මහා කරුණාවෙන්, අපේ දියුණුව පිණිස ම, අපට දුකෙන් නිදහස් වීම පිණිස ම පෙන්වා දුන් මේ උතුම් චතුරාර්ය සත්‍යය ධර්මය අවබෝධ කරගැනීමේ වැදගත්කම ගැන තේරුම්ගන්ට, ආර්ය සත්‍යය ඉගෙනගෙන ආර්ය සත්‍යය අවබෝධ කරගන්ට සියලු දෙනාට දුර්ලභ වූ භාග්‍ය උදා වේවා!
– පූජ්‍ය නාවලපිටියේ අරියවංශ ස්වාමීන් වහන්සේගේ සදහම් අනුශාසනාවක් ඇසුරිනි.
